එන්න ඇඩ්මිට් වෙමු.වෙද පිටුවේ ලිපි එකතුවෙන්

ලෙඩ වෙන්න කවුද කැමති

ඒත් ඉතින් ලෙඩ රෝග කියන එක කාටත් හැදෙනවා.
සමහර අසනීපවලට බාහිර රෝගියෙක් හැටියට බෙහෙත් ගන්න පුලුවන් වුනත් සමහර ලෙඩ රෝගවලට රෝහලක නේවාසිකව ප්‍රතිකාර ගන්නට සිදු වෙනවා.
සමහර ව්ට ජීවිතේට වරක් දෙවරක් ලබන අත්දැකීමක්.

නුහුරු බව නිසා කෙනෙක්ට බොහොම අමිහිරි අත් දැකීමක් වෙන්නත් ඉඩ තියෙනවා
ඉතින් අපි හිතුවා නේවාසික ප්‍රතිකාර ගන්නට වෙන ඔබට ඒ අත්දැකීම අමිහිරි එකක් නොවෙන්නට ප්‍රායෝගික උපදෙස් ටිකක් ලබා දෙන්න.

*  රෝහලකට ඇතුල් වෙන්න හේතු  වෙන අවස්ථා දෙකක් තියෙනවා.

1.යොමු කිරීමක් (referral) මත

මේ යොමු කිරීම රෝහලේ බාහිර රෝගී අංශයෙන් හෝ සායනයකින් වෙන්න පුළුවන්.
එක් රෝහලකින් තවත් රෝහලකට යොමු කිරීමක් වෙන්නත් පුලුවන් .
රෝහලෙන් පිටත පුද්ගලික අංශයේ  වයිද්‍යවරුන් ගේ තීරණය ක් උඩ වෙන්නත් පුලුවන්.

මෙතනදී සමහර වෙලාවට ඔබ රෝහල් ගත වීමට වෙන බව දැන ගන්නේ ඒ මොහොතේ වෙන්නට පුලුවන්.

උදා: උණට බාහිර රෝගී අංශයෙන් ප්‍රතිකාර ගැනීමට එන රෝගියෙක් රුධිර පීඩනය අඩුවීම නිසා ඇතුලත් කිරීමට සිදු වීම

නමුත් ඇතැම් අවස්ථාවල ඔබට ඇතුලත් විය යුතු බව කලින් දැනුම් දෙනවා.

උදා  : ශල්‍ය රෝග සායනය හරහා   හදිසි නොවන සැත්කමකට ලබාදුන් දිනයක ඇතුලත් වීම

2.රෝගියා විසින් හෝ භාරකරුවන් විසින් රෝගියා ඇතුලත් කිරීමට තීරණය කිරීම

-බාහිර රෝගියෙක් ලෙස ප්‍රතිකාර   ගැනීමෙන් සුව නොවූ රෝගීන්
-බාහිර රෝගී අංශය වෙත යා නොයුතු හදිසි රෝගීන්
උදා :හදිසි අනතුරු, ආසාත්මිකතා, හර්දයාබාධ  මේ ආකාරයට කෙලින්ම රෝගීන් ඇතුලත් කිරීමේ අංශයට පැමිනෙන  අය

*  කොහොමද රෝගියෙකු රෝහලට ඇතුලත් කරන්නේ?

රෝගින් ඇතුලත් කරගන්නා ස්ථානය රෝහලක ප්‍රධාන පිවිසුම ආසන්නයේ බොහෝ විට තිබෙන්නේ.

රෝහලේ තොරතුරු කවුලුවෙන් ,හෝ උපස්ථායකවරයෙක් ගෙන් එසේත් නැතිනම් ආරක්ෂක නිලදාරියෙකුගෙන් විමසීමෙන් එම ස්ථානය සොයා ගත හැකි යි.

රෝගියා එම ස්ථානය වෙත දෙපයින් යාමට නොහැකි ලෙස රෝගීව සිටියි නම්  උපස්ථායවරයෙකු ට ඒ බව දැනුම් දී රෝගියා රෝද පුටුවකට හෝ ට්‍රොලියකට ගත යුතූයි.

ඇතැම් අවස්ථා වල රෝගියාට එතරම් අපහසුවක් නැතත් රෝගී තත්වය අනුව එසේ යාම උචිත නිසා උපස්ථායක වරයෙක් ඔබගෙන් විමසා සිටින විටක රෝගියාගේ රෝගී තත්වය කෙටියෙන් පවසන්න මැලි වන්නට එපා.

රෝගීන් ඇතුලත් කරන ස්ථානයේදී රෝගියා සමඟ එක් අයෙක් සිටීම ප්‍රමාණවත් .

හදිසි රෝගීන් සැමවිටම මුල් තැන දීමටත් ඔබ කාරුණික විය යුතුයි.

රෝගීන් ඇතුලත් කරන වයිද්‍යවරුන් ඔබගේ රෝග ළක්ශන කෙටියෙන් විමසා ඇඳ ඉහපත් වාර්තාවක්(bed head ticket) ඔබට ලබා දෙනවා.
මෙය නීතිමය ලියවිල්ලක් ද බැවින් ඔබගේ  නම,වයස ආදී තොරතුරු නිවැරදි ව ලබා දිය යුතුයි.

රෝගීන් ඇතුලත් කරන ස්ථානය ඉතාමත් කාර්‍ය බහුල බැවින් ඔබගේ රෝග ළක්ශන කාලානුරූපීව කෙටියෙන් පැවසීම සුදුසු යි.

දිගු කාලීනව ප්‍රතිකාර ලබන අසනීප හා ආසාත්මිකතා තිබේ නම් ඒ ගැන අනිවාර්යයෙන් සඳහන් කළ යුතුයි.

අදාල ඇඳ ඉහපත ලියාපදිංචි කිරීමෙන් අනතුරුව ඔබව අදාල වාට්ටුව වෙතට යොමු කරනු ලබනු ඇති.

*  පෙර සැලසුමකට අනුව සිදු කරන ඇතුලත් කිරීම් හෙවත් requested admissions සිදු වෙන්නේ කොහොමද ?

-හදිසි නොවන සැත්කම්
-සංකූලතා රහිත දරු ප්‍රසූති
-දිගු කාලීන රෝගී තත්වයක් පිලිබඳව වැඩි දුර පරික්ශන සඳහා
-විශේෂිත ප්‍රතිකර්ම සඳහා

මේ ආකාරයට රෝගියෙක් රෝහලට ඇතුලත් කිරීම පෙර සැලසුම් කිරීම කළ හැකියි.

*  සායන පොතේ හෝ වෙනත් ස්ථානයක රෝගියා ඇතුලත් විය යුතු දිනය ,වෙලාව හා වාට්ටුව වයිද්‍යවරුන් සටහන් කරනු ලබනවා.බොහෝ විට එම දිනය අදාල සැත්කම හෝ පරික්ශනයට පෙර දිනයක්. එසේ සිදු කරන්නේ රෝහලට ඇතුලත් කිරීමෙන් පසු නැවතත් විවිධ වයිද්‍යවරුන් රෝගියාගේ තත්වය නිගමනය කිරීමට, විවිධ පරික්ශන වාර්තා ලබා ගැනීමට හා යෝජිත ප්‍රතිකර්මයට විශේෂිත සූදානම් කිරීම් සඳහා කාලය අවශ්‍ය නිසා යි.ලබා දුන් නියමි දිනයට හා වේලාවට ප්‍රමාද වීමෙන් ඔබට යෝජිත ප්‍රතිකර්ම මඟ හැරීමට ඉඩ ඇතිවා මෙන්ම තව රෝගියෙක් ගේ අවස්ථා වත්  අහිමි වෙනවා.

*  දිගුකාලීන ඖෂධ භාවිතා කරන රෝගීන් ගේ සමහර ඖෂධ යෝජිත ප්‍රතිකර්මයට පෙර යම් කාලසීමාවක් නැවතීමට,වෙනත් ආදේශක ඖෂධ භාවිතා කිරීමට  ඇතැම් විට උපදෙස් ලැබෙනවා .

තවත් අවස්ථාවක වෙනත් නව ඖෂධ ආරම්භ කිරීමට උපදෙස් ලැබෙනවා.
මෙසේ කරන්නේ ප්‍රතිකාර කාලය තුල විය හැකි සංකූලතාවයන් අවම කිරිමට යි.එනිසා එම උපදෙස් නිසිපරිදි පිලිපැදීම කළ යුතුයි .යම් හෙයකින් එසේ නොකළහොත් යෝජිත ප්‍රතිකාර අවස්ථාවේ ඔබට යම් දරුණු සංකූලතාවයන් ඇති වීමේ අවදානම ක් ඇති නිසා නිසි ඖෂධ භාවිතය මග හැරුණු විටක නොසඟවා ඒ ගැන වයිද්‍යවරුන් හට දැනුම් දිය යුතුයි.

* ඇතුලත් වීමට පැමිනෙන විට යම් පරික්ශන වාර්තා රැගෙන එන ලෙසත් උපදෙස් ලැබෙනවා.එහිදී අදාල පරික්ශන වාර්තා ලබා ගත යුත්තේ කුමන කාල පරාසයක දීද යන්න වයිද්‍යවරුන්ගෙන් විමසා නිසි පරිදි එම වාර්තා ලබා ගත යුතු ය.ඊට අමතරව වැදගත් පරික්ශන වාර්තා ,රෝග විනිශ්චය පත්,සායන සටහන් ආදියද රැගෙන පැමිනිය යුතුයි .
.
*  ඇතැම් අවස්ථාවක නිරාහාරව හෝ ආහාර රටාවේ වෙනසක් සහිත ව ඇතුලත් වීමට උපදෙස් ලැබෙනු ඇති.නිරාහාරව සිටිය යුතු කාලසීමාව නිවැරදි ව කල් තියා විමසා ගැනීම සුදුසු යි.

*  ඇතුලත් වීමේදී හැකිතාක් රෝහල්ගත ව සිටීමට අත්‍යවශ්‍ය දෑ පමණක් රැගෙන ඒම උචිතයි .ආභරණ ආදී වටිනා දෑ නිවසේ ම තබා ඒමත් මිලමුදල් ආදිය රෝහල තුල භාවිතය අවම කිරීමත් මගින් එවන් දෑ අස්ථානගත වුනහොත් ඇතිවන නොපහන් අවස්ථා මග හැරෙනවා.බොහෝ විට රෝගියාට අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය පිලිබඳ ව හෙද නිලදාරියෙකුගෙන් විමසා දැන ගැනීමට පුලුවන .

* ඇතුලත් වීමට දින ලබා දුන් පසු ඇතුලත් වන දින තෙක් කාල පරාසය තුල අදාල රෝගී තත්වයේ වෙනසක් හෝ නව රෝගී තත්ව රෝගියාට ඇති වී තිබෙනවා වෙන්නට පුලුවන්.යෝජිත ප්‍රතිකාර සඳහා මින් බලපෑමක් වීමට යම් ඉඩක් ඇති නිසාවෙන් මේ ගැන ත් වයිද්‍යවරුන් දැනුවත් කළ යුතුයි .

*  හදිසි ලෙඩෙක් රෝහලට ඇතුලත් කරන්නෙ කොහොමද ?

මෙවන් හදිසි ඇතුලත් කිරීම්ද වර්ග කිහිපයකට අයත් විය හැකියි .

1.නිවසේ දී,රැකියා ස්ථානයේදී හෝ මඟ තොටේදී හදිසියේ ඇතිවන අසනීප තත්වයක් හෝ තිබූ අසනීප තත්වයක් උත්සන්න වීම නිසා රෝහලට රැගෙන ඒමක්

2.අසනීප තත්වයකට ප්‍රතිකාර ගැනීමට රෝහල් බාහිර රෝගී අංශය වෙත හෝ පුද්ගලික වයිද්‍ය සේවාවක් වෙත යොමු වූ විට අසනීප තත්වය නේවාසික ව ප්‍රතිකාර කළ යුතු තත්වයක් බව වයිද්‍යවරුන් තීරණය කිරීමක්.

3.දිගු කාලීන ව පවතින අසනීපයක් සඳහා සායනය වෙත පැමිනි අවස්ථාවක රෝගී තත්වයේ වෙනසක් නිසාවෙන් හදිසි ප්‍රතිකාර ඇරඹීමට අවශ්‍ය බව තීරණය වීමක්.

බොහෝ විට මෙවන් ඇතුලත් කිරීම් ප්‍රමාද කිරීම සුදුසු නැහැ.මක් නිසාද යත් ප්‍රතිකාර ඇරඹීමට ප්‍රමාද වීම ඉතා බලවත් සංකූලතාවයන් ඇති කිරීමට හේතු විය හැකි බැවින්.

*  නමුත් බොහෝ අවස්ථාවලදී මෙවන් හදිසි ඇතුලත් කිරීම්වලට රෝගීන් කැමති කරවා ගැනීම සෑහෙන අපහසුයි.

* බොහෝ දුරට ඊට හේතු වන්නේ

-රෝහලට පැමිනි බව නිවසේ සාමාජිකයන් නොදැන සිටීම
-කුඩා දරුවන් රෝගී මව සමග රෝහලට ගෙන ඒම
-කුඩා දරුවන් පාසලේ,පන්තියක හෝ නිවසේ තබා ඒම
-නිවසේ රෝගී හෝ වියපත් පුද්ගලයන්ට රැකවරණය සලසන වගකීම රෝගියා සතු වීම
-රෝගී තත්වයේ අවදානම පිලිගැනීමට ඇති අකමැත්ත

වැනි කාරණා යි.

බොහෝ විට වයිද්‍යවරුන් ඔබට එවේලේම රෝහල් ගත වීම නිර්දේශ කරන්නේ එය ඔබේ යහපැවැත්මට අත්‍යාවශ්‍යම නිසායි.

හදිසි අවස්ථා අප බොහෝ දෙනෙක් අපේක්ෂා නොකරන බව සැබෑයි.

*  නමුත් හදිසි අවස්ථාවක දී අපහසුවට පත් නොවීමට රෝගී ඔබට යම් ක්‍රියාමාර්ග ගත හැකියි.

-   රෝගී තත්වයකට ප්‍රතිකාර ගැනීමට නිවසෙන් නික්මෙද්දී නිවසේ එක් සාමාජිකයෙක් හෝ ඒ පිලිබඳ දැනුවත් කර පැමිණීම සුදුසු යි.
-  හැකිනම් සැමවිටම තවත් වැඩිහිටි සාමාජිකයෙක් සමඟ පැමිනීමත් නුවනැති පියවරක් .

-  යම් හෙයකින් හදිසියේ රෝහල්ගත වීමට සිදු වෙතැයි යන අදහසත් සිතේ තබාගෙන යම් පෙර සූදානමක් සහිතව ප්‍රතිකාර සඳහා යොමු විය හැකි නම් ඉතාමත් යෝග්‍ය යි.

-නිරෝගී කුඩා ළමුන් රෝගී ඔබ සමඟ රෝහලට රැගෙන නොඒම වඩාත් සුදුසු යි.එසේ කළ නොහැකිම අවස්ථාවක හදිසි ඇතුලත් වීමකට සිදු වුවහොත් දරුවා භාර දිය හැකි විශ්වාසවන්ත වැඩිහිටියෙකු කැටුව පැමිනීම සුදුසු යි.

-හදිසි අවස්ථාවක දී බොහෝ විට රෝගියා තමන් පිලිබඳ නිසි තොරතුරු ලබා දීමට අපහසු තත්වයක සිටීම සුලබ සිදුවීමක්.

-සිහිසුන් වීම, වේදනාව,මත් ද්‍රව්‍ය  භාවිතය ආදී හේතු නිසා  නිවැරදි රෝග නිගමනය ඉතා අසීරු වීම සුලබයි .
එවන් අවස්ථාවක රෝගියා රැගෙන එන පිරිස රෝගියාගේ නිවැරදි තොරතුරු සැකෙවින් දන්වා සිටීම ඔහුට හෝ ඇයට අවශ්‍ය නිසි ප්‍රතිකාර සඳහා ඉක්මණින් යොමු වීමට උපකාර වෙනවා.

-මීට අමතරව රෝගියා ගේ මින් පෙර ප්‍රතිකාර ගත් රෝග ඉතිහාසය ,ශල්‍යකර්ම  හා ආසාත්මිකතා  පිලිබඳ තොරතුරු ත් ඉතා වැදගත්.

-මේ නිසා විශේශයෙන්ම වියපත්  පුද්ගලයන් ,දිගු කාලීන රෝග සඳහා ප්‍රතිකාර ලබන පුද්ගලයන් භාරයේ ඔවුන්ගේ පුද්ගලික තොරතුරු ,භාරකරුවන් ගේ දුරකතන අංකයක්,ප්‍රතිකාර ගනු ලබන රෝග හා ඖෂධ වර්ග,අසාත්මිකතා ගැන ලිඛිත සටහනක් තිබීම ඉතා ප්‍රයෝජනවත් .

* ලෙඩාගේ තනියට එන අයට උප දෙස්

හදිසි ඇතුලත් වීම් විශේෂයෙන් ම රිය අනතුරු වැනි අවස්ථාවල එක් වරම කලින් නිරෝගී ව පුද්ගලයන් අනපේක්ෂිතව හදිසියේ රෝගී වීම සිදු වෙනවා.

බොහෝ විට මෙවන් අවස්ථවලදී රෝගියාගේ පවුලේ නෑ හිතවතුන් බොහෝ දෙනෙක් රෝහලට එක් රොක් වීමත්,රෝගියා ඇතුලත් කළ වාට්ටුව ඇතුල් වීමට උත්සාහ කිරීමත් සිදු වෙනවා.මෙයින් බොහෝ විට රෝගියාට සිදු වන්නේ යහපතකට වඩා අයහපතක්.එවන් අවස්ථාවලදී රෝහලේ සාමාන්‍ය කටයුතුවලට බාධා සිදුවීම,බාහිර පිරිස් හා රෝහල් කාර්‍ය මණ්ඩලය අතර ඝට්ටනයක් ඇති වීම පවා සිදු විය හැකියි .

එනිසා හදිසි ඇතුලත් කිරීමක දී එවන් රෝහලේ එදිනෙදා කටයුතුවලට බාධා වෙන හැසිරීමෙන් වැලකීම සියලු රෝගීන් වෙනුවෙන් ඔබ විසින් ඉටු කළ යුතු යුතුකමක්.